مقاله قسمت اول
به گزارش طنین باران، در این مقاله سعی می کنیم تا به این پرسش پاسخ دهیم که آیا ورزش می تواند از بیماری آسم پیشگیری کرده و یا آنکه آن را کنترل و یا درمان نماید؟ در پاسخ به این سوال در ابتدا باید یک تعریف ساده از بیماری آسم را داشته باشیم. در واقع آسم یک بیماری شایع ریوی است که گاهی اوقات، نفس کشیدن و فعالیت را برای شما سخت می‌کند. در حالت کلی و عمومی ،به التهاب مجاری هوایی و ضعیف شدن آنها به اصطلاح بیماری آسم گفته میشود.در واقع آسم ،انسداد متغیر و برگشت‌پذیر راه‌های هوایی است که با التهاب و افزایش واکنش راه‌های هوایی در مقابل محرک‌ها همراه شده و در نتیجه و بنا به دلایل خاصی باعث تضعیف آنها میشوند. این عوامل خاص باعث می شوند که مجاری هوایی تنگ شده و عبور جریان هوا به داخل آن کاهش پیدا کرده و سبب تنگی نفس یا خس خس سینه شود. بنابراین آسم علاوه بر بیماری بودن الگوها و درجات مختلفی را داراست از جمله:۱٫آسم خفیف و متناوب۲٫ آسم خفیف و مداوم۳٫آسم متوسط و مداوم ۴٫آسم شدید و مداوم، که طول درمان هر کدام از اینها نسبت به درجه و شدت بیماری می تواند متغیر باشد. یماری آسم در تمام سنین میتواند وجود داشته ،اما ۵۰�از موارد، کودکان زیر ۱۰ سال را شامل میشود. آسم بیشتر در پسران رخ می‌دهد تا دختران، اما در آسمی که در سنین بزرگسالی آغاز میشود زنان سهم بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند.
برخی ازعوامل موثر در بروز و تولید بیماری آسم عبارتنداز:
۱٫ژنتیک و وراثت ۲٫عوامل محیطی مانند تمرین در آب و هوای سرد ۳٫تمرین در مکانهایی با رطوبت کم و استنشاق هوای خشک ۴٫ ذرات معلق در هوا مانند(گرده گیاهان، گرد و غبار، کپک ) ۵٫آلاینده های گازی در هوا مانند گازهای اوزون، دی اکسید گوگرد و دی اکسید نیتروژن ۶٫مصرف سیگار،کشیدن قلیان،و مواد افیونی و استنشاق دود حاصل از آنها ۷٫عوامل روحی و روانی مانند خستگی، بیش‌تمرینی- استرس های هیجانی و زمینه ساز ۸٫آسم ناشی از ورزش.
كاهش فعالیت فیزیکی در بیماران آسمی ،شاخص مهم در پیش‌بینی سیر وخامت بیماری است. از طرف دیگر غلبه بر آسم یک ضرورت برای موفقیت در درمان آن میباشد. ورزش و فعالیت بدنی از طریق ایجاد هماهنگی بین سیستم قلبی عروقی و سیستم حرکتی و هم از طریق رفع اختلالات روانی و ایجاد حس اعتماد به نفس در بیمار، می تواند باعث کنترل و کاهش علائم و حملات آسم گردد.
درمان و پیشگیری از آسم شامل دوبخش:
الف): دارویی و ب):غیر دارویی میباشد.
الف):بخش پیشگیری دارویی : استفاده از داروهایی مانند سالبوتامول و سالمترول و غیره میباشد که این بخش به حوزه پزشکی و دارویی مربوط بوده و از بحث ما خارج است.
ب): پیشگیری غیردارویی: در حوزه متخصصین طب ورزشی می باشد.
راهنمای انتخاب ورزش صحیح و درست برای کنترل و پیشگیری بیماری آسم
چنانچه مستحضرید ،بعضی از ورزش‌ها خطر بالاتری برای ایجاد علائم بیماری آسم ایجاد می‌نمایند و برخی ها کمتر. بر این مبنا ما ورزش‌هارا به می توانیم به دو دسته مختلف تقسیم بندی نمائیم:
۱٫ورزشهای آسموژنیک (دارای علائم با شدت بالا) مانند: دوی های استقامت، دوی ماراتن ،دوی صحرانوردی، دوچرخه سواری جاده، کوهنوردی، واترپلو،هندبال،فوتبال و…
۲٫ورزشهای غیر آسموژنیک(دارای علائم با شدت پایین) مانند: شنا، شیرجه، بدنسازی و تمرینات با وزنه، وزنه برداری،پاورلیفتینگ، دوی سرعت، کاراته، بوکس، ژیمناستیک ،گلف ،دارت، تیر وکمان،شطرنج و …
بهترین و بدترین تمرینات برای افراد مبتلا به بیماری آسم:
به گفته برخی از پزشکان متخصص ،ورزشهای آبی (محیط بدون کلر) و تمرینات با وزنه و بدنسازی بهترین و تمرین در هوای سرد و آلوده و بدون رطوبت و خشک از نوع بدترین تمرینات برای بیماری آسم میتوانند به حساب آیند. نوع تمرینات (هوازی و بی هوازی ) نیز نقش بسیار مهمی در پیشرفت یا پیشگیری از این بیماری را دارد.
تاثیرات فیزیولوژیکی ورزش بر بیماری آسم
تحقیقات متعدد نشان می دهد ،انجام تمرینات ورزشی منظم مانند کار با وزنه میتواند باعث تقویت مکانیسمهای فیزیولوژیکی مانند ،تقویت عضلات تنفسی و دنده ای ، تقویت سیستم قلبی و عروقی ، بهبود عملکرد ریه ها شده و در نتیجه کاهش علایم تنفسی آسم و کاهش احساس تنگی نفس ،کاهش مصرف برونكوديلاتور (باز کننده مجاری هوایی) و كورتيكواستروئيدها (كنترل كننده و يا ضد التهاب) ، کاهش دفعات بستری شدن و غیره را باعث شوند.
