به گزارش طنین باران به نقل از روابط عمومي سازمان جهادکشاورزي استان، عليرضا دهناد در گفتگو با خبرنگاران گفت: مهم‌ترين راهکارها براي تأمين امنيت غذايي در سطح کشور توسعه پايدار کشاورزي و افزايش توليد غذا، مديريت منابع طبيعي، مقابله با تغييرات اقليمي، بهبود نظام توزيع و کاهش ضايعات غذايي، حمايت از کشاورزان و مشاغل مرتبط با توليد غذا و گسترش تحقيقات و فناوري‌هاي مرتبط با امنيت غذايي است.وي افزود: براي تأمين امنيت غذايي در سطح کشور، دولت و نهادهاي مربوطه بايد اقدامات جامعي را در زمينه‌هاي کشاورزي، اقتصادي، اجتماعي و زيست‌محيطي انجام دهند.
دهناد با بيان اينکه امنيت غذايي يعني دسترسي فيزيکي، اقتصادي و عادلانه همه مردم در طول زندگي به غذاي کافي، سالم، مغذي و حلال، افزود: اين دسترسي جهت رفع نيازهاي يک رژيم تغذيه‌اي سازگار باسليقه‌ها و ترجيحات آنها براي برخورداري از يک زندگي سالم و فعال که داراي چهار رکن فراهمي، دسترسي، سلامت مصرف و تاب‌آوري است.
وي با بيان اينکه امنيت غذايي تضمين‌کننده سلامت عمومي و رفاه اجتماعي است و به توسعه پايدار جوامع کمک مي‌کند، گفت: در شرايطي که امنيت غذايي تهديد شود، خطراتي نظير سوءتغذيه، افزايش بيماري‌ها و بي‌ثباتي‌هاي اجتماعي و اقتصادي به وجود مي‌آيد که مي‌تواند اثرات منفي طولاني‌مدت بر رشد اقتصادي و ثبات سياسي داشته باشد. وي تهديدهاي امنيت غذايي را به عوامل اقتصادي، اجتماعي، محيطي، سياسي و فرهنگي وابسته دانست و افزود: يکي از تهديدها، تغييرات اقليمي مانند خشکسالي، سيلاب‌ها، تغييرات دما و کاهش تنوع زيستي است که مي‌توانند موجب کاهش توليد محصولات کشاورزي شوند.
عضو هيات علمي مرکز تحقيقات کشاورزي و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي آذربايجان شرقي اظهار کرد: بي‌ثباتي سياسي از جمله جنگ‌ها، انقلاب‌ها و بي‌ثباتي‌هاي سياسي مي‌توانند بر توليد و توزيع غذا تأثير منفي بگذارند. دهناد سومين تهديد را بيکاري و فقر دانست و افزود: فقر و بيکاري مي‌توانند موجب دسترسي محدود افراد به غذا شوند. توزيع نامناسب منابع نيز يکي ديگر از تهديدها است، حتي اگر منابع غذايي به مقدار کافي وجود داشته باشد، توزيع نابرابر آنها مي‌تواند باعث ايجاد مشکلاتي در تأمين غذا در مناطق مختلف شود.
وي افزايش جمعيت، آلودگي و بيماري‌ها، تغييرات در الگوهاي مصرف و بحران‌هاي اقتصادي را از ديگر تهديدها عنوان کرد و با بيان اينکه تغييرات اقليمي تأثير جدي بر امنيت غذايي دارند، يادآور شد: افزايش دما، کاهش بارندگي، سيلاب‌ها و طوفان‌ها باعث کاهش توليد محصولات کشاورزي، از بين رفتن منابع آبي و کاهش کيفيت خاک مي‌شوند که همه‌ي اين عوامل باعث کاهش دسترسي به غذا، افزايش قيمت‌ها و گسترش سوءتغذيه مي‌شود. وي ادامه داد: شيوع آفات و بيماري‌هاي گياهي و دامي در اثر تغييرات آب‌وهوايي مي‌تواند توليدات کشاورزي را تهديد کند. براي مقابله با اين چالش، بايد کشاورزي پايدار، مديريت بهينه منابع آب و توسعه بذرهاي مقاوم به تغييرات اقليمي مورد توجه قرار گيرد.
دهناد بيان کرد: براي مقابله با کمبود منابع غذايي در آينده، بايد سياست‌هايي نظير افزايش بهره‌وري کشاورزي با فناوري‌هاي نوين، کاهش ضايعات غذايي، تنوع‌بخشي به منابع غذايي و مديريت پايدار منابع طبيعي اجرا شود. عضو هيات علمي مرکز تحقيقات کشاورزي و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي آذربايجان شرقي گفت: حمايت اقتصادي از کشاورزان، کنترل نوسانات قيمت غذا و توسعه همکاري‌هاي بين‌المللي از اقدامات کليدي هستند. اين سياست‌ها مي‌توانند امنيت غذايي را حفظ کرده و از بحران‌هاي آينده جلوگيري کنند.
دهناد با بيان اينکه براي تضمين کيفيت و سلامت مواد غذايي در زنجيره تأمين، بايد استانداردهاي بهداشتي و نظارتي دقيق اجرا شوند، افزود: کنترل کيفيت از مرحله توليد با کاهش مصرف سموم و بهبود شرايط کشاورزي و دامداري آغاز شده و با فرآوري، بسته‌بندي مناسب، حمل‌ونقل ايمن و نظارت‌هاي مستمر ادامه مي‌يابد.
وي ادامه داد: استفاده از فناوري‌هاي نوين براي رديابي و کنترل دما، کاهش آلودگي و جلوگيري از فساد مواد غذايي نيز ضروري است و آموزش توليدکنندگان، مصرف‌کنندگان و اجراي قوانين سختگيرانه مي‌تواند نقش مهمي در حفظ سلامت مواد غذايي ايفا کند.
دهناد با بيان اينکه تکنولوژيهاي نوين مي‌توانند به تأمين امنيت غذايي کمک کنند، گفت: تکنولوژيهاي نوين نقش مهمي در تأمين امنيت غذايي دارند. کشاورزي هوشمند با استفاده از هوش مصنوعي، اينترنت اشيا و داده‌کاوي بهره‌وري را افزايش داده و مصرف منابع را بهينه مي‌کند. زيست‌فناوري و اصلاح ژنتيکي موجب توليد بذرهاي مقاوم به خشکسالي و آفات مي‌شود و فناوري‌هاي نوين آبياري مانند آبياري قطره‌اي و بازيافت آب، هدررفت منابع را هم کاهش مي‌دهد.
وي با اشاره به اينکه موانع تأمين امنيت غذايي در کشورهاي در حال توسعه فراتر از چالشهاي معمول مانند تغييرات اقليمي و فقر است، گفت: يکي از موانع کليدي، وابستگي به واردات مواد غذايي اساسي است که کشورها را در برابر نوسانات بازارهاي جهاني و تحريم‌هاي اقتصادي آسيب‌پذير مي‌کند. ضعف در زنجيره ارزش کشاورزي نيز باعث مي‌شود که کشاورزان محلي نتوانند به بازارهاي بزرگتر دسترسي داشته باشند، در حالي‌که واسطه‌گري گسترده، قيمت‌ها را افزايش مي‌دهد علاوه بر اين، بي‌ثباتي مالکيت زمين و نبود قوانين حمايتي براي کشاورزان کوچک، مانع سرمايه‌گذاري در توليد پايدار مي‌شود.
وي بيان کرد: براي آمادگي در برابر بحران‌هاي غذايي مانند جنگ‌ها و بلاياي طبيعي، بايد ذخاير استراتژيک مواد غذايي ايجاد کرد و زيرساخت‌هاي مقاوم توليد و توزيع تقويت شوند. دهناد با بيان اينکه استفاده از فناوري‌هاي پيشرفته مانند هوش مصنوعي و ماهواره‌ها براي نظارت و پيش‌بيني بحران‌ها ضروري است، گفت: ترويج کشاورزي مقاوم به بحران، مانند کشت شهري و آبياري هوشمند، و تقويت شبکه‌هاي اجتماعي محلي براي توزيع غذا در مواقع بحران مي‌تواند کمک‌کننده باشد. عضو هيات علمي مرکز تحقيقات کشاورزي و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي استان افزود: رژيم‌هاي ناپايدار، مانند وابستگي زياد به مواد غذايي وارداتي يا محصولات پرمصرف منابع، باعث افزايش فشار بر توليدات کشاورزي و منابع طبيعي مي‌شود. اين موضوع مي‌تواند منجر به کاهش تنوع زيستي، فرسايش خاک و کاهش کيفيت آب شود.
دهناد ادامه داد: مصرف بي‌رويه منابع طبيعي مانند آب و زمين براي توليد غذا، موجب کاهش ظرفيت توليد در بلندمدت و افزايش نوسانات قيمت‌ها مي‌شود.
