به گزارش طنین باران به نقل از روابط عمومی دانشگاه تبریز به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقیات و فناوری، دکتر مسعود پزشکیان، صبح دوشنبه ۲۳ دی ماه در چهلمین اجلاس روسای دانشگاه‌های بزرگ کشور، که به میزبانی دانشگاه تهران برگزار شد، بر ضرورت تحول در نقش دانشگاه‌ها تأکید کرد و گفت: تغییر رویکرد دانشگاه به نهادی مسئله‌محور و توانمند در حل مسائل کشور، از مهم‌ترین مأموریت‌هایی است که امروز بر عهده رؤسای دانشگاه‌ها قرار دارد.
رئیس جمهور با اشاره به تجارب موفق دانشگاه‌های نسل چهارم و پنجم در جهان در این زمینه افزود: تجربه نشان داده که حل مسائل پیچیده و بین‌رشته‌ای، نیازمند نهادهایی است که از دل خود جامعه و با تکیه بر نخبگان آن، به ارائه راهکارهای قابل اجرا بپردازند. دانشگاه‌های دنیا امروز به صورت مستقیم در اداره امور کشورها مشارکت دارند و مسیر توسعه را هموار می‌کنند.
دکتر پزشکیان با تأکید بر درهم‌تنیدگی چالش‌های کشور تصریح کرد: مسائل و بحران‌های کشور تک‌بعدی نیستند؛ به همین دلیل، برای حل آن‌ها نیازمند اجماع نظر و هم‌اندیشی میان اساتید و نخبگان از تمام رشته‌ها هستیم تا به راه‌حل‌هایی جامع، واقع‌گرا و قابل اجرا برسیم.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: از آنجا که چالش‌های کشور بر یکدیگر تأثیرگذارند، یک راه‌حل واحد نمی‌تواند پاسخگوی آن‌ها باشد. این مجموعه پاسخ‌ها و تحلیل‌های نخبگان است که می‌تواند سیاستمداران را نسبت به اقدام و اجرای صحیح مسائل توجیه کند.
دکتر پزشکیان با اشاره به اهمیت گزینش درست در نظام اداری کشور تصریح کرد: در انتخاب و گزینش‌ها باید نهایت دقت را به‌کار بست. نباید جاهل را بر عالم و ناتوان را بر توانمند حاکم کنیم. هر فرد باید بر اساس شایستگی و توانمندی در جایگاه مناسب خود قرار گیرد.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش راهبردی دانشگاه در حل مسائل کشور گفت: دولت برای عبور از مشکلات، نیازمند دانشگاه است. دانشگاه‌ها باید مسئولیت‌پذیر باشند و دانشجویان را با رویکرد حل مسائل واقعی جامعه آموزش دهند. اگر اساتید از کلاس‌های درس خارج شده و وارد میدان عمل شوند، دانشگاه می‌تواند گره‌گشای بسیاری از چالش‌های کشور باشد.
دکتر پزشکیان اضافه کرد: وقتی علم و دانش پشتوانه تولید و صنعت کشور قرار گیرد، پیشرفت واقعی محقق خواهد شد.
رئیس جمهور با اشاره به برنامه‌های دولت برای تعامل با دانشگاه‌ها گفت: در نظر داریم تا در ساختار استانداری‌ها، از حضور نخبگان و اساتید دانشگاه به‌عنوان مشاوران تخصصی بهره‌مند شویم و با هماهنگی با دانشگاه‌ها، حل مسائل هر شهر و بخش را به دانشگاه‌های همان منطقه واگذار کنیم.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: هر یک از شما رؤسای دانشگاه‌ها و اساتید و نخبگان کشور، ظرفیت آن را دارید که در امور مدیریتی کشور سهیم شده و نقش‌آفرین باشید.
دکتر پزشکیان همچنین با تاکید بر لزوم پرهیز از برخی رفتارهای سلیقه‌ای در دانشگاه‌ها گفت: باید نگاه‌های تنگ‌نظرانه را کنار گذاشت و حتی اگر نخبگان ما را قبول ندارند، از ظرفیت آن‌ها استفاده کرد. اگر رفتار ما به‌گونه‌ای باشد که نخبه را بپذیریم و به او احترام بگذاریم، کشور درست خواهد شد.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: متأسفانه اطلاع دارم که در برخی دانشگاه‌ها، اساتید و نخبگان را به بهانه‌های مختلف تحت فشار قرار می‌دهند؛ این رویه باید اصلاح شود.
دکتر پزشکیان در ادامه، «بهره‌برداری از املاک و امکانات دانشگاه‌ها در راستای پیوند میان دانش و عمل و افزایش بهره‌وری»، «نقش‌آفرینی در حل بحران ناترازی انرژی» و «تمرکز بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌منظور کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، کاهش هزینه‌ها، ارتقای امنیت انرژی و توسعه اقتصادی کشور» را از جمله اولویت‌ها و مأموریت‌های کلیدی دانشگاه‌ها برشمرد و همچنین از دانشگاه‌ها خواست در زمینه بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد، به ارائه الگو و راهکار به دولت بپردازند.
رئیس جمهور با تأکید بر اهمیت مدیریت عملکرد نیروی انسانی، به‌ویژه در نظام اداری کشور، اظهار داشت: اگر مدیریت ما موجب ایجاد تغییر رفتار نیروی انسانی نشود، آن سازمان، سازمانی مرده خواهد بود و افراد را از انگیزه و خلاقیت خواهد انداخت، این تحول باید از درون دانشگاه‌ها آغاز شود.
دکتر پزشکیان همچنین با اشاره به بحران جدی آب در کشور، تشکیل کارگروه ویژه‌ای از نخبگان و اساتید دانشگاهی برای یافتن راهکارهای عملیاتی در این زمینه را ضروری دانست.
رئیس جمهور با اشاره به توسعه غیرعلمی تهران و تمرکز امکانات و جمعیت در پایتخت، این روند را عامل ایجاد مشکلات متعدد برای شهروندان تهرانی دانست و تأکید کرد: ادامه این مسیر غیرممکن است. دانشگاه‌ها باید در این زمینه وارد عمل شده و راهکارهای علمی و کاربردی ارائه دهند.
همچنین در بخش دیگری از مراسم، دکتر حسین سیمایی طی سخنانی حضور سرزده رئیس‌جمهور در این نشست را غیرمنتظره و مایه مباهات توصیف کرد.
وی با اشاره به ارائه دو گزارش در جلسه اخیر هیئت دولت درباره «ریزگردها» و «ناترازی‌های انرژی»، تأکید کرد: رئیس‌جمهور بارها بر نقش ملی و اجتماعی دانشگاه‌ها در حل مسائل کشور تأکید کرده و از جامعه دانشگاهی خواسته‌اند که در کنار دولت، به حل چالش‌ها کمک کند.
وزیر علوم با اشاره به جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران، گفت: جدا از تدابیر فرماندهی کل قوا، مدیریت رئیس‌جمهور و انسجام ملی، نقطه قوت ما در این جنگ، فناوری و قدرت بازدارندگی در حوزه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای بود که ریشه در توان علمی کشور دارد.
وی با اشاره به اتکای توان دفاعی ایران به علم و فناوری بومی، افزود: نیروهای نظامی کشور در این نبرد بسیار خوش درخشیدند، اما باید واقع‌بین باشیم؛ ناکامی‌ها نیز ناشی از بی‌توجهی به علم و فناوری بوده است. بنابراین، قوت و ضعف ما همواره در علم نهفته است.
وزیر علوم در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر لزوم حکمرانی علمی در کشور، تصریح کرد: علم به ما قدرت ارزیابی می‌دهد. باید به علم اعتماد کنیم؛ البته حکمرانی علمی باید بر مبنای ماموریت‌های دست‌یافتنی باشد، نه آرمان‌های غیرقابل تحقق، چراکه این موضوع موجب ناکامی و ناامیدی خواهد شد.
وی با اشاره به سرمایه اجتماعی شکل‌گرفته در کشور، آن را از نقاط قوت در پیروزی اخیر دانست و خاطرنشان کرد: امروز بیشترین تجمع نخبگان کشور در دانشگاه‌های بزرگ صورت گرفته است و اطمینان می‌دهم که ما به مسئولیت اجتماعی اساتید و دانشگاه‌ها باور داریم.
وزیر علوم به طراحی و تدوین «نشان ملی دانشگاه اجتماعی» و آیین‌نامه رتبه‌بندی دانشگاه‌ها از منظر مسئولیت اجتماعی اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین شاخص‌های این رتبه‌بندی، توان دانشگاه در حل مسائل جامعه خواهد بود.
وی در پایان با بیان اینکه دانشگاه‌ها برای ایفای نقش مؤثر در حل مسائل کشور به حمایت و بودجه کافی نیاز دارند، از تدوین «بسته مرجعیت علمی و فناوری» در وزارت علوم خبر داد.
در این دیدار روسای دانشگاه‌های تهران، علامه طباطبایی، شریف، خواجه نصیر، تربیت مدرس و تبریز(در ارتباط مجازی) به ارائه دیدگاه های خود پرداختند.
